Afgelopen oktober is de Green Deal ‘Duurzame zorg voor een gezonde toekomst’, in de volksmond beter bekend als de ‘Green Deal 2.0’, ondertekend door 132 partijen uit de zorg. Algemeen doel hiervan is de zorg in Nederland duurzamer te maken, om een gezonde leefomgeving voor patiënt, cliënt en zorgmedewerker te creëren. Misschien is uw organisatie wel één van die 132 partijen, of heeft u de Green Deal (bewust) niet ondertekend. Daarnaast spelen er nog verplichtingen als een energielabel en energie audit (EED). Centrale vraag bij dit alles is: hoe houdt u de regie in handen?
Wat is de Green Deal?
Concreet gezien zijn er vanuit de Green Deal nog geen harde wettelijke eisen opgesteld. Met het idee dat acteren efficiënter is dan reageren op besluitvorming, zijn onderstaande vier doelen opgesteld, die rekening houden met mogelijke toekomstige wetgeving:
- het terugdringen van CO2-uitstoot; aansluitend op het klimaatakkoord is het doel om 50% CO2-reductie (t.o.v. 2017) te realiseren in 2030 en 100% reductie in 2050;
- een circulaire bedrijfsvoering, in zowel de inkoop- en afvalstromen als de materialen voor een nieuw-/verbouw;
- de medicijnresten uit water en milieu minimaliseren;
- een gezonde leef- en verblijfsomgeving, in de breedste zin van het woord.
Een integrale aanpak
Hoewel de Green Deal spreekt in doelen in plaats van eisen, hebben de partijen die hun handtekening hieronder hebben gezet zich wel gecommitteerd. De concretisering van de doelen wordt gemaakt in een zogenaamde routekaart per branchevereniging. Hier worden de doelen omgezet in daden, passend bij die branche. Bovendien zijn er natuurlijk nog andere duurzame verplichtingen die los staan van de Green Deal. Zo moeten alle kantoorpanden voldoen aan een energielabel C in 2023 en zijn alle gebouwfuncties verplicht tot een energie-audit (EED). Daarnaast kunnen er specifieke afspraken gemaakt zijn met bijvoorbeeld een gemeente, zoals een Milieuthermometer of GPR-ambities. Het is dan ook belangrijk deze zaken niet als losstaande verplichtingen te zien, maar om duurzaamheid integraal op te pakken.
Stappenplan CO2-reductie
Een integrale aanpak voor de gehele Green Deal is te lang om in dit artikel te behandelen. Daarom gaan we voor nu verder in op punt 1: het terugdringen van de CO2-uitstoot. Om het terugdringen van CO2-uitstoot voor zorggebouwen concreet te maken, kunt u onderstaand stappenplan hanteren:
- Vastgoedstrategie
De koppeling vanuit de missie en visie naar het vastgoed, is de vastgoedstrategie. Hierin zet u de duurzaamheidsvisie om naar randvoorwaarden voor het vastgoed. U komt hier tot de conclusie of het vastgoed nog inzetbaar is na 2030. - Vastgoed- en organisatiescan
Met een duurzaamheidsscan kunt u de randvoorwaarden vanuit de vastgoedstrategie toetsen. Hierbij wordt de huidige situatie van de gehele vastgoedportefeuille in kaart gebracht, waarbij op gebouwniveau inzichtelijk wordt gemaakt welke CO2-reductie (en dus energiereductie) mogelijk is met welke investeringen en terugverdientijden. Zodoende krijgt u een duidelijk beeld van de staat van uw vastgoed. Daarnaast wordt er bijvoorbeeld in de Milieuthermometer ook verder ingegaan op CO2-reducties op organisatorisch niveau. - Duurzaamheidsadvies
Aan de hand van de uitkomsten van de duurzaamheidsscan, selecteert u maatregelen op basis van uw uitgangspunten en de haalbaarheid. Hierbij kunt u eventueel een externe partij om een duurzaamheidsadvies vragen. - Implementatieplan
Om de gekozen maatregelen te implementeren, is het essentieel een koppeling te maken met uw meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Met toevoeging van de duurzame maatregelen wordt dit een duurzaam MJOP (DMJOP) en kunnen de duurzame maatregelen op natuurlijke momenten worden geïmplementeerd. Hierdoor wordt ook rekening gehouden met restwaarden van bestaande installaties en bouwdelen, zodat het risico op loze investeringen en lange terugverdientijden wordt geminimaliseerd. - Monitoring
De laatste stap is monitoring, maar eigenlijk had dit ook de eerste stap kunnen zijn. In de data gedreven wereld is het verrassend hoe weinig we met data doen op het gebied van duurzaamheid. Hebben de maatregelen het verwachte resultaat geboekt of zijn er vreemde pieken in energieverbruik te zien? Bij monitoring schrikt men pas hoeveel onnodige energie we verbruiken. Met monitoring begint u dus nooit te vroeg en bent u hier nooit klaar mee.
Wat wordt uw plan?
Wat betreft duurzaamheid is het belangrijk de regie in handen te houden en die mogelijkheid heeft u nu nog. Het is dan ook niet de vraag óf u iets met duurzaamheid moet doen, maar wanneer en hoe. Zorg daarom dat duurzaamheid op de agenda komt of blijft. Het toepassen van duurzame maatregelen op de natuurlijke vervangmomenten vanuit een duurzaam onderhoudsplan, zorgen voor minder verrassingen in de toekomst. Om deze maatregelen dan niet op zichzelf te laten staan, is een duurzaamheidsvisie met bijbehorende vastgoedstrategie onmisbaar.
In een volgend artikel gaan we verder in op het tweede doel van de Green Deal: circulaire bedrijfsvoering.