Kent u dat? Uw project is volledig op de rit. Alles klopt! Planning, budgetten, alle afspraken zijn zorgvuldig vastgelegd. En dan ineens komt die ene bewoner waarvan de broer iemand kent in de lokale politiek en die zei op een verjaardag… Afijn, u heeft een beeld.

Stakeholders, oftewel ‘belanghebbenden’ kunnen een project maken of breken. Stakeholders kunnen zich op vele niveaus bewegen, maar zijn niet altijd zichtbaar aan de oppervlakte. Weerstand zal er altijd zijn, maar door op voorhand in kaart te brengen welke ‘belanghebbenden’ zich binnen uw speelveld bevinden, heeft u inzicht op directe en indirecte invloeden op uw project. Een stakeholderanalyse kan u helpen hier sturing aan te geven.

• De primaire stakeholders hebben een redelijk tot grote invloed op het project. Voorbeelden zijn eigen medewerkers, bewoners, (C)CR, OR, RvT.
• Secundaire stakeholders zijn partijen die geen direct belang hebben in het project, maar wel degelijk invloed uit kunnen oefenen. Denk aan media, lokale overheid, omwonenden of samenwerkingspartners.

Alle stakeholders hebben in meer of mindere mate belang bij een project. Om hier enigszins grip op te krijgen, is het raadzaam om niet alleen de formele beslissers een stem te geven.

Weerstand, belang en invloed

Neem bijvoorbeeld eens Truus. Truus is al jaar en dag een graag geziene vrijwilliger op de groep en is goed bevriend met de teamleider. Ze vindt het fantastisch om samen met de bewoners te koken. U ziet als organisatie geen toekomst in het koken met bewoners op de groep, en neemt daarom het weloverwogen besluit om met de realisatie van uw nieuwbouwlocatie de bereiding van maaltijden uit te besteden. Daar is Truus niet gelukkig mee (weerstand), want ze is bang dat ze haar vrijwilligerstaken niet kan voortzetten zoals ze dat al jaren deed (belang). U kunt zich voorstellen dat ze er dus alles aan zal doen om hier een stokje voor te steken. Truus gaat een lobby aan binnen de teams en zet ook haar goede relatie met bewoners en hun naasten in (invloed).

Andersom gaat deze vlieger natuurlijk ook op. Iemand met veel invloed heeft niet altijd veel belang bij uw plannen. Het is een kunst om deze stakeholder aangehaakt te laten blijven, om zo geen vertraging in de besluitvorming op te lopen.

Om die reden zijn veel organisaties geneigd de blik naar binnen te keren en zich te focussen op de primaire stakeholders. Deze zijn tenslotte het meest zichtbaar. De kracht zit echter in het overzien van het gehele speelveld, dus ook in het borgen van de invloeden buiten uw project. Het kan erg waardevol zijn om belangrijke stakeholders als gemeenten en corporaties te betrekken in de aanloop naar uw planvorming, en ze onderdeel uit te laten maken van uw overwegingen. Dit zijn over het algemeen niet de partijen die graag voor een voldongen feit komen te staan. En als dat wel tot conflicten leidt, dan pikt het gros daar ook graag een graantje van mee.

Zo zijn er tal van voorbeelden die we op basis van een stakeholderanalyse inzichtelijk maken. U heeft hiermee alle (voorspelbare) stakeholders in beeld, en de mate van invloed en belang afgewogen. Maar wat doet u met deze kennis?

De stakeholderanalyse geeft u inzicht in de wijze waarop u deze ‘belanghebbenden’ kunt informeren. Bij wie volstaat u met een nieuwsbrief en welke beslissers zitten aan tafel? De juiste informatie op het juiste moment zal bijdragen aan het succes van uw project.